CİK!

Az evvel bir kurbağanın "cik!" dediğini duyarak aldım elime kitabı. Sesin şu iki kapak arasından geldiğine ve bir kurbağaya ait olduğuna eminim.  Okumaya başladım merakla:

"...kuşu anlamadı kurbağalar.

Vrak! Vrak! Vrak!

Kuş da anlamadı kurbağaları.

Cik! Cik! Cik!

Bu, kuşu biraz şaşırttı.

Vrak!

Kesildi sesleri kurbağaların.

Görmemişlerdi böylesini hayatlarında.

Olmaz böyle kurbağa diye düşündüler.

Bunun üzerine çılgınca bir şey yaparak kurbağalardan biri, bağırdı:

Cik!"

Hangi dil benim, hangisi senin? Kim demiş kurbağa vıraklar, kedi de miyavlar diye? 

Kim çizmiş sınırları, kim baglamış birbirine dilleri? Topraktan mı biter mesela dil dediğin, havadan mı solunur, suyun menbaında mıdır özü? 

Ülkeleri ayıran dikenli tellerin yamacında mı biter dil otları? Hayvanlar mesela? Liyvanyalı bir inekle, Türkiyeli farklı şekillerde mi "mööö!" der? Eh, işin sırrı ottaysa, ineklerden biçmeli.

Dil dediğin köprüler inşa edip, akla yeni mecralar mı sağlar, sınırlar mı çeker insanlar arasına bilmem. 

Belki bilirim de, bildiğim azdır diye susarım.

Alman yazar ve illüstratör Martin Baltscheit'ın kaleminden, "Dünyanın tüm dilleri" için köprüler inşa eden bir kitap "Cik!".

Her dilde "anne", her dilde "yuva" olan, tüm canlıların kardeşliğinin ortak sesi. Ve elinde tuttuğu "düşman" kaşesiyle, ne yapacağını bilmez halde öylece dikilliveren tasnifçilerin düş kırıklığı.

Yuvasından düşen küçük bir kuş, göl kenarında karşılaştığı kurbağalarla sözcüklerini paylaşıyor. Aynı anda vrak ve cik olmayı tecrübe ediyor. İştahla yalanan leyleğin kafasını karıştırıyor bu durum. Sonraları köpeğinkini de. "İhtiyacı yoktu köpeğin bir kuşbağaya!" Öyle ya!

Az miktarda tasvirin, dilin örtüsünü bir parça kalınlaştırdığı, okuru iki turistin eğlenceli anlaşma çabasına ortak eden "Cik!" bu yönüyle örtük ve tevile açık bir mesaj veriyor gibi görünse de...

Son tahlilde anne kuş ile yavrunun her dilden sohbeti dilin gücüne methiye yazıyor.

Ancak, çevirideki hoş inceliklere rağmen eserin özgün dilindeki manaya yer yer yabancı kalmış hissettim.-pek ironik oldu-

Bununla beraber, fikrin özgünlüğü ile eğlenceli ve düşündürücü bir okuma deneyimi yaşatan "Cik!"i pek sevdik.

Cik!

Yazan ve Resimleyen, Martin Baltscheit
Ceviren, Aslı Tohumcu

Tekir Kitap

4+ ve büyümeye dirençlilere!

Bu arkadaş da beraber poz vermeye pek meraklıydı.
Sırası gelecek, elbet :)