Bir Dileğim Var

Bir süredir bir grup harika insanla Çocuk Edebiyatı Atölyesi yapıyor, tüm hafta hazırlanıp,  kendime ödevler verip anlatıyorum. Ne kadar nasipliyim ki başka bir atölyede de bizzat öğrenciliğin bereketiyle mahir çocuk kitapları yazarı Melih Tuğtağ'ın yönderliğinden istifade ediyorum. Atölyemizin çiçeği burnunda değerli çizer ve yazar adayı/ Sevgili Şule, geçtiğimiz haftalarda Malezya seyahatinden yanında getirdiği Jimmy Liao kitabını masaya bırakıverdiğinde gözlerim hayranlıktan yuvalarını şaşırmıştı. 

Oracıkta geçici zimmete geçirme vakası yaşandığını tahmin edersiniz.  Ben de böyle bir insanım nihayetinde.  Evinize davet ettiyseniz kitaplığa nazır sandalyeye oturmasından kaçınacağınız türden bir insan. 

Kitabı göğsüme bastırıp sevgiyle seke seke bindiğim vapurdan küçük okurla google translate'te japonca metni çözmeye çalışarak indik. Vapurla iskele arasından denize düşeyazdık falan. Yok,  yok,  yok! Japonca değil demek.  Bir türlü bulamıyoruz metni çat pat çevirmenin yolunu.  Küçük okur benden de tez canlı.  Aldı kucağına ve resimlerin hikayesine bıraktı kendini. Sıklıkla Güney Kore'ye gidip gelen,  kültürüyle yakından ilgili arkadaşım Zeynep'e yazdım hemen.  Japonca olduğunu doğrulamakla yetinmeyip bir de küçük araştırma yapıvermiş oracıkta. 

Kiss & Goodbye

Sıkıcı bir yolculuğu harikalar diyarına çeviren bir çocuk

Öğrendik ki henüz Türkçe'ye çevrilmiş hiçbir kitabı bulunmayan Tayvanlı yazar ve çizerin dünyanın birçok ülkesinde yayınlanmış 27 adet çocuk kitabı bulunmaktaymış. Bir kitabı da Tudem'in Desen'inden çıkmak üzereymiş. Nasıl sevindik bu tatlı sürprize anlatamam. 

kültürmafyasi. com'daki lezzetli yazısında Zeynep Güner'in söylediğine göre: 

"Resimlerle sözlerin birbirine karıştığı,  bir bütün oluşturup okuru sarmaladığı kitaplar çoğunlukla hüzünlü ve yalnız çocukların hikayesini anlatıyor.  Yetişkinleri anlamayan bu çocuklar büyük ve acımasız bir gezegende kendilerine küçük bir yer açmaya ve hayal kırıklıklarından kaçmaya çalışıyorlar. 

Aslında her çocuğun dünyasından bir parça iz taşıyan bu kitaplar hüzünlü olmasına rağmen huzur veren bir şarkı gibi...Liao usta bir müzisyen edasıyla imkansıza inanmayan, cesur ama ürkek,  sessiz ama hayat dolu,  yalnız ama umutlu çocukların şarkısını çalıyor. "

Tam bu arada değerli hocamız Adnan Saraçoğlu beyin Liao illüstrasyonları albümüyle de gönlümüz şenlenmişken Desen yayınları kitabı fuara yetiştirivermiş. 

Fuardan değil ama müdavimi olduğumuz kitabevinden edinip keyifle okuduğumuz "Bir Dileğim Var" her sayfasında incelikli metnin şiirsel estetiğiyle kalbimize nakşoldu. 

İçinden cin çıkmayan lambanın,  yoldaş olduğu kahramanımız, dilek fenerleriyle aydınlanmış hüzünlü çocuk hikayelerine misafir etti büyümeye dirençli okuru. Adeta lambanın cini oluyor o. Ya da birçok dileği gerçekleştirebilecek(!) bir lambanın yegane sahibi Alaattin. 

...

"Küçük dilekler kolay.  Kendini ne zaman yalnız hissetse, bir bardak sıcak,  ballı çay dilemek Colore'ye yetiyor. "

"Günün her saati,  birileri bir yerde bir şeyler diliyor. Ama olur da bir gün,  bir an için kimse bir şey dilemezse, ben o "ânın", kendini üzgün ve dışlanmış hissetmemesini diliyorum. "

"Ben durmadan bir şeyler dilerim;  bir kartal gibi uçmayı mesela ya da tuhaf ev hayvanları sahiplenmeyi. Veya... Hogwarts'a girebilmeyi.  Ama dileklerim hiçbir zaman gerçekleşmez. "

"Hiçbir çocuk Bao-bao kadar korkamaz depremden.  Kuzeni depremde ölmüş. Yani... Elbette onun dileği,  bir daha hiç deprem olmaması"

"Bir kedimiz var Dombik. Acaba neler neler diliyor... Umarım,  muhabbet kuşu sahiplenmeyi dilemiyordur. "

"Herkes kelebek olmayı dileseydi,  gökyüzü rengarenk bir cümbüşe dönerdi.  Neyse ki dilekler belli belirsiz,  uçucu şeyler.  Yoksa onca tırtıl ve kelebek bütün bitkileri yerdi! "

...

Kedileri, taze çimen kokusunu,  saçlarını okşayan meltemleri ve başka insanların dileklerini dinlemeyi seviyor kahramanımız. Dileklerinin gerçekleşmesini dilerken küçük okura başka çocukların dileklerinden kendininkilere asma köprüler sermeyi öğretiyor.  Hikayelerinin eksik ve yaralı yanlarını dinliyor.  Kendi hikayesinin hasarlı yanlarıyla bağ kuruyor derin bir sevgiyle. Dilekler,  diyor.  Uçucu değillerdir ki anne.  Allah her yerden duyar onları.  Uçup kaybolmalarına izin vermez.  Ama evet...sahiden de herkes kelebek olmayı dileseydi ve Allah tüm dilekleri kabul etseydi düzen sarsılır, denge bozulur,  dünya karmakarışık bir yere dönerdi.  Belki de uçucu demek tam da böyle bir şeydi.  

Alaattin'in bir masal kahramanı olması ve sihirli bir lambaya sahip olamamam belli ki iyi birşey. 

"Herkes yıldız olmayı dileseydi,  evren göz kamaştırıcı bir yere dönerdi.  Neyse ki dilekler belli belirsiz,  uçucu şeyler.  Yoksa onca ışık yüzünden kimse bir şey göremezdi"

"Violet de artık çok oluyor.  Yılbaşı gecesi bir türlü yatıp uyumak bilmedi.  Neymiş,  Noel Baba'yı hediyeler bırakırken illa kendi görecekmiş.  Eh,  dileği gerçek oldu.  Ama nedense Noel Baba,  kendi babasına pek benziyordu. "

Depresyondaki Chi-Chi'nin dileği artık herkesin onu rahat bırakması,  Küçük Tarzan'ın dileği asla okula gitmek zorunda kalmamak,  filin dileği bozkırlara dönmek...ne dilerseniz dileyin tüm kalbinizle dilediğinizde kötülükler kralı bile gelse dileğinizin gerçekleşmesine engel olamaz diyor Liao. 

Bir dilek dilemek için lambalara,  parlak ışıklara ve kayan yıldızlara ihtiyacın yok hem. 

Her gece ertesi gün için dileklerde bulunuyor çocuk. Her akşam bir sürü dilek...

Sihirli bir lambaya sahip olduğunu bilmediği rüyasından uyanan çocuk, çocuk kitaplarındaki sihirli cinlere benzemeyen masal kedisinin mırıltısına,  asla kaybetmekten korkacağı bir lambası olmamasını dileyerek karşılık veriyor. 

Metnin soyut ve felsefi yönü,  resimlemenin hassas ebeveyni rahatsız edebilecek küçük "kusurlar" içermesi, "matrak,  laf sokma, uçuk, abayı yakmak, aşk acısı çekmek", "hiç yoktan güller yaratmak" gibi sözcükleri düşündürücü bulup,   dileklerin itikadi karşılığı gibi meselelerde kafa karışıklığı yaşayacak okura,  uygun yaş aralığında eşlikle okumalarını, gerekirse ertelemelerini ama bu olağanüstü eserden kendilerini mahrum etmemelerini öneririm.( İç sayfa örneklerine göz atınız) 

Bir Dileğim Var

Yazan ve Resimleyen,  Jimmy Liao

Çeviren,  Ümit Mutlu

Özgün adı,  "I wish I could Make A Wish"

Desen Yayınları

8+ ve büyümeye dirençlilere!